Lelystad Airport: Veilig en toegankelijk
Het is nog wachten op de politieke besluitvorming, maar Lelystad Airport is nagenoeg klaar voor opening in 2020. Lelystad Airport zal als overloopluchthaven vluchten overnemen van Schiphol. Met het verlengen van de start- en landingsbaan, het ophogen van de huidige verkeerstoren en de realisatie van de nieuwe terminal onder het LEED Gold Certificaat is Lelystad Airport in staat om vakantievluchten met een Europese of Middellandse Zee bestemming af te handelen. De laatste voorbereidingen worden getroffen, zodat er straks een veilige en toegankelijke luchthaven staat.
Remco Slijkhuis, Security Manager, vertelt ons enthousiast dat Lelystad Airport de leukste én de grootste Nederlandse luchthaven is na Schiphol. Althans als het gaat om het aantal vliegbewegingen. In dat opzicht is Lelystad Airport zelfs groter dan Eindhoven en Rotterdam bij elkaar. Lelystad Airport is een volledige dochter van Royal Schiphol Group. Tot nu toe is de luchthaven alleen bedoeld voor General Aviation; dat is de internationale term voor privé- en zakenvluchten met vliegtuigen voor maximaal 20 passagiers. “Vanwege de nieuwe functie die Lelystad Airport krijgt, was uitbreiding noodzakelijk”, vertelt Remco Slijkhuis. “Een nieuwe luchthaven bouw je niet zomaar. We zijn dan ook al enkele jaren bezig met de voorbereidingen, zoals het ontwerpen en bouwen van een nieuwe terminal, het verlengen van de start- en landingsbaan, het verhogen van de verkeerstoren en het optuigen van de veiligheidsvoorzieningen. In dat verband hebben we de consultants van Mactwin Security gevraagd om mee te denken over het beveiligingsplan en maatregelenpakket voor de toegangsverlening.”
Safe & Secure, Gastvrij en Efficiënt
De toegangsverlening van Lelystad Airport moet compliant zijn aan de geldende wet- en regelgeving (zie kader) en aan het toegangsbeleid van Schiphol. Remco Slijkhuis: “Maar tegelijkertijd willen we ook open en gastvrij zijn. We hebben daarom drie uitgangspunten voor de toegangsverlening gedefinieerd: Safe & Secure, Gastvrij en Efficiënt. Dat zie je terug in de maatregelen (technisch en bouwkundig), maar ook in het ontwerp van de nieuwe terminal. Deze is transparant en logisch ingedeeld. Minstens zo belangrijk in dit verband is de security awareness van het luchthavenpersoneel. De mensen die straks bij ons komen werken, worden intensief getraind op security awareness. We vinden het van groot belang dat medewerkers afwijkend gedrag kunnen signaleren en dat ze ook weten hoe ze moeten handelen bij verdachte situaties.”
Security Octagon als Masterplan
Mactwin heeft voor Lelystad Airport een Security Octagon gemaakt. Daarin zie je hoe het luchthaventerrein en de gebouwen die daar onderdeel van uitmaken, zijn onderverdeeld in risicogebieden en beveiligingszones. Bij een luchthaven wordt onderscheid gemaakt in de gebieden ‘airside’ en ‘landside’. Airside is het gebied waar alle vliegbewegingen plaatsvinden en waar een strenger regime geldt dan op landside. Beide gebieden zijn onderverdeeld in beveiligingszones. Denk aan zones die publiek toegankelijk zijn, zones waar iemand alleen mag komen met een geldig ticket of zones die alleen voor een beperkte categorie van medewerkers en contractors toegankelijk zijn.
Onderdeel van het Security Octagon is een weergave en beschrijving van beveiligingsmaatregelen per overgang (van de ene beveiligingszone naar de andere). Remco Slijkhuis: “Belangrijke overgangen zijn die van landside naar airside. Op airside mogen uitsluitend reizigers en medewerkers komen die gecontroleerd zijn. Zodra er een inbreuk, ofwel ‘breach’ is tussen deze twee gebieden, heeft dit verregaande consequenties. Niet-gecontroleerde personen op airside kunnen mogelijk (internationaal) voor zeer gevaarlijke situaties zorgen.
Dankzij het Security Octagon zijn alle overgangen en maatregelen tussen landside en airside overzichtelijk weergegeven waardoor consistentie, samenhang en balans tussen de maatregelen is ontstaan. Door dit gebalanceerde maatregelenpakket wordt een breach zo snel mogelijk gedetecteerd, kan de Koninklijke Marechaussee direct zien wanneer de breach is ontstaan en vanaf dat moment alle bewegingen van de overtreder volgen om hem snel te kunnen onderscheppen. Hiermee voorkom je dat je geheel Airside, inclusief aanwezige personen, opnieuw moet controleren. Een voorbeeld van maatregelen die het Security Octagon beschrijft, is de twee-factor authenticatie voor de overgang naar het gebied waar uitsluitend overheidsdiensten (Koninklijke Marechaussee en Douane) mogen komen. Voor dit soort ‘high secure’ overgangen moet je altijd eerst je toegangspas aanbieden, gevolgd door een biometrische check met een irisscan om vast te stellen dat de pasaanbieder ook werkelijk de paseigenaar is.”
Praktisch hulpmiddel voor alle stakeholders
“Het Security Octagon is van grote waarde voor ons”, vertelt Remco Slijkhuis. “Het is een heel praktisch hulpmiddel voor het hele projectteam. Het gaf veel houvast in de gesprekken met leveranciers en fungeerde onder andere als Programma van Eisen bij de bouw van de nieuwe terminal. Veel externe partijen, waaronder de bouwkundig adviseur, de aannemer en de beveiligingsinstallateur gebruiken het Security Octagon. Octagon geeft ons dagelijks duidelijke richtlijnen en het helpt ons om fouten te voorkomen. We hebben heel snel inzicht als er veranderingen moeten worden doorgevoerd.”
Laatste fase voor opening
Lelystad Airport is zo goed als klaar voor de opening. Parkeerplaatsen, bewegwijzering, een verlengde start- en landingsbaan en verhoogde verkeerstoren. Het is er allemaal. In de spiksplinternieuwe terminal wordt de laatste hand gelegd aan de inrichting. Het wachten is nu op de laatste politieke beslissingen. “Als de kogel definitief door de kerk is, komen we aan in de laatste fase: het inrichten van de dienstverlenende organisatie”, vertelt Remco Slijkhuis. “Dit deel is uitbesteed aan Viggo, een gerenommeerde en ervaren luchtvaartdienstverlener. We hopen dat zij na de zomer aan de slag kunnen met het werven en opleiden van personeel. Voor het security gedeelte werkt Viggo nauw samen met G4S.”